hưa từng ngừng ý nghĩ trốn chạy, dù cho cô đã sớm bị cầm tù đến mức giống như một cái xác sống vô hồn.
Trong một đêm giữa mùa đông, cuối cùng Trương Ái Linh cũng đợi được cơ hội. Được sự giúp đỡ của người hầu Hà Can, nhân lúc hai viên tuần cảnh đổi ca, cô đã khéo léo trốn ra ngoài không gây ra một tiếng động nào. Khi thực sự đứng trên đường phố lạnh căm căm, dưới đèn đường chỉ thấy một vùng giá lạnh, Trương Ái Linh thấy “Thế giới thân thương biết bao! Tôi vội vã đi dọc phố, mỗi bước chân trên mặt đất đều là một nụ hôn kêu vang. Hơn nữa, tôi còn mặc cả giá tiền với một phu xe ở cách nhà tôi không xa, tôi thực sự sung sướng vì tôi còn chưa quên cách mặc cả như thế nào…”. Trương Ái Linh bấy giờ giống như một chú chim bị thương vì cầm tù, chỉ cần được chắp cánh, là sẽ nhớ ra phải bay lên như thế nào.
Bị giam cầm gần nửa năm, chịu hết mọi giày vò, Trương Ái Linh cảm nhận rằng, trong sân khấu nhân gian mênh mang này, hóa ra sống một mình cũng không đáng sợ đến vậy. Trái tim mỏng manh của cô bắt đầu trở nên cứng rắn hơn, ung dung hơn. Cô tin rằng, dù con tim đã nhiễm sương tuyết, chỉ cần mở cửa sổ ra, hoa đào sẽ rực hồng, dương liễu vẫn xanh non.
Chuyến ra đi lần này của Trương Ái Linh có nghĩa là đã đoạn tuyệt hoàn toàn với căn nhà cũ đó, cắt đứt với căn nhà của cha. Mẹ kế đem đồ của cô, cái thì cho, cái thì vứt, coi như cô đã chết. Nhưng Trương Ái Linh không vì thế mà buồn, sự lạnh lùng vô tình của họ đối với cô là một sự giải thoát cho linh hồn. Trên thế gian này, yêu thương là nợ nần, hận thì không.
Trương Ái Linh bỏ đi với hai bàn tay trắng, điều này chắc chắn sẽ tăng thêm gánh nặng kinh tế cho mẹ cô. Khi ấy, cô của Trương Ái Linh vì chơi cổ phiếu mà thiệt hại một khoản lớn. Xe hơi bán rồi, tài xế và người làm cũng cho nghỉ. Cảnh hai người đẹp đơn thân từ nước ngoài mới về, ra vào lên xe xuống ngựa, trước sau người hầu kẻ hạ của năm nào đã một đi không trở lại, mơ hồ như cách biệt từ đời nào.
Trong Đồng ngôn vô kỵ, Trương Ái Linh có viết một đoạn như thế này: “Hỏi xin mẹ tiền, ban đầu đó là một việc thân thiết thú vị, bởi vì tôi luôn yêu mẹ bằng một tình yêu kiểu romantic… Thế nhưng sau này, cứ hai, ba ngày lại ngửa tay xin tiền mẹ trong lúc mẹ khốn quẫn, chính là sự giày vò tính tình của mẹ, giày vò sự vong ân phụ nghĩa của bản thân, những nỗi khó xử vụn vặt ấy, từng chút từng chút hủy hoại tình yêu của tôi”.
Cô hoang mang, thậm chí hoài nghi mình có xứng đáng được mẹ chi trả như thế hay không. Cô gái vừa tự ti lại vừa tự cao này, thường xuyên cảm thấy bản thân mình ra rời ngày tháng, đi trên con đường hồng trần không thuộc về mình. Thế nhưng cuộc đời của ai mà không phải như vậy, bạn đợi chờ ngày tháng cứ thế yên lặng trôi đi, nhưng lại luôn bị những điều bất ngờ đột nhiên quấy nhiễu.
May mắn là, những người bị ly tán, có một ngày sẽ được gặp lại trong rừng cây. Những chuyện đã bỏ lỡ, rốt cuộc sẽ được đền bù bằng một cách khác. Thế sự hỗn mang, bóng tối muôn dặm, đi qua hết thảy sẽ là non xanh nước lặng, mây nhạt gió nhẹ.

Năm tháng Hương Cảng
Sự sụp đổ của Hương Cảng đã tác thành cho cô. Thế nhưng trong cái thế giới không thể giải thích rõ này, ai biết được cái gì là nhàn, cái gì là quả? Ai biết được, có lẽ chính vì muốn tác thành cho cô, mà cả thành phố lớn này đã bị lật đổ.
(Trương Ái Linh ngữ lục)
Có một tòa thành gọi là Hương Cảng. Đây không đơn giản chỉ là một tòa thành, mà còn là một tòa Cảng Đảo[1'>. Đã có lúc, tòa thành này cách chúng ta rất xa, xa tựa núi dài sông sâu như thể cách một đất nước; lại có lúc rất gần chúng ta, chỉ bằng khoảng cách của một sớm một chiều. Còn chúng ta đều là những hạt bụi nhỏ nhoi du ngoạn trong tòa thành này, những người đến rồi đi, lướt qua nhau giữa dòng người, phiêu lãng chính là chốn về tốt nhất.
[1'> Cảng Đảo hay Hương Cảng là cách gọi tắt của đảo Hương Cảng (Hồng Kông). Trong bản dịch này, chúng tôi dùng cách gọi cũ Hương Cảng để phù hợp với bối cảnh thời Dân Quốc.
Nghèo không phải là cái tội, nhưng vô hình trung nghèo lại trở thành một nỗi nhục. Bởi những nữ sinh lớn lên trong nhung lụa kia, làm sao có thể hiểu được sâu sắc nỗi cơ cực của cuộc sống. Họ cho rằng, nghèo khiến người ta mất thể diện, thậm chí đánh mất sự tôn nghiêm. Cho nên, dù có thế nào, cũng phải phô diễn sự vinh hoa phú quý trước mặt người khác, mới không phụ những năm tháng như gấm như hoa này.
Chỉ là sự sang hèn của một người, đâu phải thứ mà bạn có thể lựa chọn? Dẫu Trương Ái Linh là con cháu hào môn, danh gia vọng tộc, nhưng mấy chục năm ngắn ngủi, tất cả vinh hoa đã bị một cơn gió thổi sạch bay. Cuộc đời xưa nay chưa bao giờ có sự an ổn tuyệt đối, trong cơn khốn cùng, duy chỉ có tự cứu mình, mới có thể giải thoát cho chính mình.
Cách Trương Ái Linh tự giải thoát cho mình, đó chính là phấn đấu học hành, để gột tẩy nỗi nhục nghèo hèn. Cô nỗ lực học tiếng Anh, cuối cùng đã có thể đọc thuộc toàn bộ bài thơ Paradise Lost của John Milton. Trong ba năm, cô đều viết thư cho mẹ