ếng sóng xô bờ. Lúc ấy, ông nội của ông Tứ – lúc ấy mới tám tuổi, trông thấy rõ ràng hai thân thể lõa lồ của A và B đang run rẩy dưới ánh trăng. Thực ra thì họ đã bắt đầu run từ khi đứng lên trên ấy. Ánh lửa và ánh trăng chiếu rọi khiến thân thể họ hiện ra những màu sắc bất đồng, toàn thân đầy mỡ bò của họ lấp lánh phát ra một thứ ánh sáng lạnh lẽo. Họ đang run rẩy. Ánh lửa càng lúc càng mạnh, ánh trăng càng lúc càng yếu ớt, khi tất cả những ngọn lửa nhỏ đã hòa với nhau thành một khối thì ánh trăng chỉ còn là một ảo ảnh ẩn ẩn hiện hiện trong bầu trời mênh mông. A và B đột nhiên đứng thẳng dậy, hai cơ thể khỏe mạnh và vô cùng xinh đẹp cùng phát sáng lấp lánh khiến ai nấy đều sa nước mắt. Trong một khoảng thời gian rất ngắn, đôi tình nhân nhìn nhau rất lâu, em nhìn anh, anh nhìn em rồi ôm choàng lấy nhau. Trong ngọn lứa ngất trời, họ quằn quại. Những bàn tay có màng ve vuốt nhau, bàn tay có màng của anh ve vuốt cơ thể xinh đẹp của em, bàn tay có màng của em ve vuốt thân hình cường tráng của anh, anh cắn em, em cắn anh, anh hôn em, em hôn anh… Khi họ cắn và hôn nhau, người ta nghe thấy những tiếng kêu như loài ếch đang giao hoan phát ra từ miệng hai người.
Bi kịch tình yêu oanh liệt này được xem như là một vết nhơ một chuyện tình cảm động, một tội ác vô nhân đạo, một sự chuyển biến vĩ đại, một sự sỉ nhục, một sự tiến bộ, một bước lùi ngu xuẩn…, nói chung là thiên hình vạn trạng cách nghĩ khác nhau trong lịch sử tồn tại và phát triển của gia tộc. Đó là chuyện của mấy trăm năm trước, nhưng ngọn lửa đêm trăng ấy không hề tắt, nó ẩn tàng trong tâm lý mỗi thành viên của gia tộc, nếu có cơ hội là sẵn sàng cháy bùng lên.
Ông Tứ đưa tay sờ con mèo. Nó mở mắt, kêu mấy tiếng lười biếng.
- Ăn cơm thôi, ăn cơm thôi! – ông Tứ nói.
- Châu chấu đã sinh đầy trên đồng rồi. – Khi ăn cơm ông Tứ nói.
- Đêm nay tôi sẽ đến ngủ ở hiệu bán thuốc. Ở đó chuột nhiều quá chúng đã cắn nát hết mấy bó thuốc rồi – Khi ăn cơm xong, ông Tứ vừa ngậm tăm vừa làu bàu.
Chỉ có ông Tứ nói. Bà Tứ từ đầu đến cuối chỉ im lặng, cười một cách lạnh lẽo, vô vị.
Suốt cả buổi chiều, ông Tứ ngồi lặng trong hiệu thuốc. Ngồi sau chiếc quầy nhưng ông vẫn có thể quan sát được tất cả những ai đi lại trên đường. Tin tức về châu chấu xuất hiện trên đồng đã nhanh chóng đến tai mọi người, từng đoàn từng đoàn người vội vã chạy ra đồng, từng đoàn từng đoàn người vội vã chạy từ ngoài đồng về. Đến chiều tối, khi ánh hoàng hôn đỏ rực đang hòa quyện với bụi đỏ ngoài đường thì có mấy người mặc quần áo màu xám xuất hiện trên đường. Họ ùa vào hiệu thuốc nhỏ bé, bằng những đôi mắt của quan tòa, họ nhìn thẳng vào mặt ông Tứ. Ông Tứ cũng nhìn họ một cách thờ ơ. Bởi tiếng rao của gã thợ hàn đang choán hết tâm trí nên ông nhìn bất kỳ vật gì cũng chỉ thấy lúc nhúc những châu chấu.
- Ông Tứ, làm sao bây giờ?
- Ông Tứ, ông nghĩ cách gì đi, nhanh lên!
Ông Tứ buộc lòng phải dẹp kế hoạch hành động đêm nay sang một bên. Ông nhìn những người đồng tộc đồng thờicũng là đồng làng.
- Các ông đều trông thấy thần trùng cả rồi phải không?
- Chúng tôi đều đã trông thấy châu chấu?
Không phải châu chấu mà là thần trùng!
- Thần trùng! Thần trùng! Thần trùng!
Đêm ấy, ta nằm mơ… – Ông Tứ lấy một nhúm rễ cỏ tranh bỏ vào miệng nhai, đôi mắt hướng về những đám bụi đang bay trong gió trên đường, hình như ông đang cố gắng nhớ lại những gì mà ông đã thấy trong mơ.
Ông Tứ kể rằng, trong giấc mơ ông đang cưỡi con lừa đi trên con đường lát đá xanh trước nha môn. Vó lừa đạp xuống mặt đường, những âm thanh cồm cộp khô giòn vang lên. Một chú ngựa non màu đỏ rực đang ngẩng đầu tiến về phía ông, không hề có yên cương, một ông lão mắt to râu đỏ đang ngồi trên lưng nó. Vó ngựa dẫm lên mặt đường đá xanh cũng phát ra những tiếng lộc cộc khô giòn. Khi lừa và ngựa đấu mặt nhau, cả hai đều tự động dừng vó. Ông Tứ trừng mắt nhìn ông già ngồi trên lưng ngựa, ông già trên lưng ngựa cũng đang trừng mắt nhìn người trên lưng con lừa. Ông Tứ kể rằng, ông già ấy hỏi ông có phải là người vùng Đông Bắc Cao Mật, ông Tứ đáp: đúng. Ông già nói, ta có hàng ức hàng vạn con cháu được sinh ra trên mảnh đất ấy, định ăn hết tất cả, ngay cả cỏ tranh cũng không chừa lại một cọng nào. Thủ lĩnh của gia tộc ăn cỏ tranh lại gặp thủ lĩnh của một gia tộc cũng ăn cỏ tranh khiến trong lòng ông Tứ có một chút kinh ngạc và bất an. Ông Tứ nói, ông bảo con cháu ông ăn hết, kể cả cỏ tranh cũng không chừa cọng nào, thế thì con cháu của gia tộc chúng tôi làm sao sống được? Ông ấy bảo ông Tứ hãy về xây dựng miếu đường đi. Ông Tứ hỏi xây dựng miếu nào, ông lão ấy bảo xây dựng miếu Ba Lạp, ông Tứ hỏi miếu ấy thờ thần nào, ông lão ấy rất nhanh nhẹn nhảy xuống ngựa. Có ông lão nào đâu? Ông Tứ nói, ông chỉ trông thấy trên nền đá xanh là một con châu chấu màu đỏ to bằng một con cừu. Đôi mắt nó to như hai quả dưa, cái mồm to bằng mồm ngựa có hai chiếc răng nanh màu lục to tướng, hai chân sau có bốn hàng răng nhọn sắc như răng chó. Toàn thân nó được phủ trong bộ giáp cứng. Ông Tứ kể, ông vội vàng lăn xu