hía nam. Hịch văn truyền tới, gấp như lửa cháy. Quân đội phải lo đầy đủ nhung trang, cờ xí, hạn kỳ rất gấp. Vùng biên địa này làm sao mà có ngay được nhiều vải đoạn. Thế là giá cao vọt lên, chỉ cần có là mua, không kể tốt xấu. Trình Tể đem bán được hết số đoạn loang lổ đó, giá được gấp ba. Vụ này trừ tiền vốn năm trăm lượng ra còn lời đúng ngàn lượng.

Lại đến mùa thu, có người thương nhân Tô Châu đem ba vạn tấm vải đến Liêu Dương bán. Đã bán dần dần được hai vạn bốn nghìn tấm rồi, còn lại số vải hơi thô hơn sáu ngàn tấm. Đột nhiên có thư nhà báo tin bà mẹ chết, thế là ông ta phải về gấp chịu tang. Mỹ nhân lại bảo Trình Tể: “Vụ này làm được”. Trình Tể hai lần được lợi rồi biết rằng linh nghiệm, vội tới tìm để trả giá mua. Ông nhà buôn này bán chỗ hàng trước đã lời nhiều, còn chỗ này là dư thừa, lại đang cần về gấp nên chỉ cần có người mua tất cả là bán giá vốn luôn. Trình Tể bèn bỏ cả ngàn lượng ra mua hết sáu ngàn tấm vải đó. Đến tháng ba năm sau, Vũ Tông Hoàng Đế băng hà, cả nước phải chịu quốc tang. Vùng Liêu Đông ở tận biên giới, không sản xuất vải, bây giờ mọi người đều phải mặc áo trắng thì làm sao có nhiều vải như vậy? Thế là một tấm vải thô giá lên đến bảy tám đồng bạc, Trình Tể bán sáu ngàn tấm vải có được ba bốn ngàn lượng. Cứ như vậy, hễ gặp là làm, làm là thấy sự lạ, kiếm lời rất nhiều, không còn nhớ được lời bao nhiêu nữa. Trong vòng bốn năm năm đã được năm bảy vạn lượng, so với số thua lỗ trước kia, có được gấp mấy chục lần.
Thật là:
Người bỏ thì ta nhặt
Lời lãi thuộc về ta
Nhờ thần ngầm trợ giúp
cùng trời cuối đất
Nhưng nỗi đau này dằng dặc chẳng hạn kỳ.
Một lúc sau, gà gáy râm ran, thị nữ giục giã, bèn quyết liệt chia tay.
Mỹ nhân còn quay lại nhìn ba, bốn lần rồi mới biến hẳn. Song vẫn còn thấy:
Dế sầu rên rỉ, đèn lẻ chập chờn
Gió lạnh não nề, nhạc ngựa lanh canh
Thế rồi: mặt trời mọc lên phía Đông
Sông Ngân nhấp nhánh phía Tây
Chỉ trong khoảnh khắc, đất trời cách biệt.
Trình Tể đau lòng quá, cứ ngẩng nhìn không trung mà khóc mãi. Khóc lên thành tiếng, anh trai Trình Án ở vách bên nghe thấy, chứ không như trước đây, làm gì cũng chẳng hề hay biết. Trình Án thấy tiếng em trai khóc, vội choàng dậy hỏi nguồn cơn. Trình Tể lúng búng: “Chỉ là nhớ nhà thôi”. Miệng gắng nói vậy song giọng vẫn nức nở. Trình Án nói: “Anh em ta lưu lạc mãi không thể về được, nhưng mấy năm nay buôn bán đã kiếm được nhiều, muốn về cũng không khó gì, sao mà chú lại khóc thảm thế? Xưa nay chú có như vậy đâu, chắc là có chuyện gì đau buồn lắm mà chú giấu anh phải không?” Thấy anh nói trúng, biết không thể nói quanh nữa Trình Tể bèn kể hết đầu đuôi, những gì năm xưa gặp gỡ mỹ nhân, rồi đêm đêm ân ái cùng nhau, rồi vì sao mà buôn bán kết quả dẫn đến giàu có, đó đều là do mỹ nhân bảo giúp. Trình Án kinh hãi vô cùng vội ngẩng lên trời vái lạy.
Ngày hôm sau, kể lại với bạn hàng, thế là trong ngoài thành Liêu Dương ai cũng biết chuyện lạ Trình Hiền Sĩ gặp Thần Biển. Từ đó, Trình Tể cứ suốt ngày buồn bã như người mất hồn, rồi cùng anh trai bàn bạc chuyện thu xếp về phương nam. Bấy giờ có ông chú làm Vệ Kinh Lịch ở Đại Đồng, đã lâu lắm không được gặp, Trình Tể mới nghĩ: “Lần này về nhà, không biết bao giờ mới lại lên phía bắc, ta nên nhân dịp đến đó thăm chú một chút”.
Bèn sắp xếp hành lý nhờ anh trai đưa lên thuyền đi trước, còn chàng ta thì thuê một con ngựa cưỡi đến Đại Đồng thăm chú, Họ hàng ruột thịt lâu lắm mới gặp nhau, ông chú giữ lại mấy ngày, không đi ngay được. Đêm đó ngủ mơ thấy mỹ nhân đến giục: “Tai họa đến rồi, sao còn không mau đi đi?” Trình Tể nhớ lại lời dặn lúc chia tay bèn vội vàng xin cáo từ chú. Ông chú lại giữ ăn cơm, đến chiều tối mới ra khỏi thành Đại Đồng. Lúc này trời đã tối, Trình Tể nghĩ có đi cũng chẳng được bao nhiêu đường đất, chi bằng nghỉ lại ở ngoại thành rồi mai đi sớm. Nhưng ngủ được đến canh ba thì lại mộng thấy mỹ nhân tới giục: “Đi mau! Đi mau! Họa lớn đến bây giờ, chậm trễ là không thoát được đâu.”
Trình Tể kinh hãi tỉnh hẳn, chẳng biết còn sớm tối gì, vội vã cưỡi ngựa chạy bốn, năm dặm đường, chỉ nghe thấy nổ liên hồi, quay lại nhìn chỗ ngoại thành thấy lửa cháy ngút trời, sáng rực như ban ngày. Thì ra có vụ quân biến ở Đại Đồng. Hỏi vì sao lại xảy ra quân biến, thì ra viên Tham tướng ở Đại Đồng là Giải Giám không cấp đủ lương ăn cho quân sĩ nên quân sĩ hô hào nhau giết chết Giải Giám. Quan Tuần vũ Trương Văn Cầm phải yết bảng chiêu an mới được yên. Trương Văn Cẩm ngầm điều tra biết được mấy kẻ cầm đầu bèn sai người đi tróc nã. Quân sĩ lại ầm ĩ lên, muốn giết chết Trương Tuần Vũ rồi chiếm Đại Đồng, chống lại triều đình. Thế là lùng tìm tất cả các trai tráng trong ngoài thành để cùng làm phản. Họ đốt đuốc đi khắp nơi, gặp người buôn bán nghỉ trong quán trọ đều bắt hết, không ai được thoát. Trình Tể mà chậm trễ một chút thì nhất định bị bắt rồi. Đây là đại nạn đầu tiên chàng ta được Thần Biển cứu thoát.
Chạy đến gần cửa quan, ban đêm nằm ngủ lại thấy mỹ nhân tới giục: “