thúc và càu nhàu đi ra cửa.
Nhớ đến sự chú ý khó hiểu của Poirot về những dấu vết trên các bồn hoa, tôi chăm chú theo dõi lão Auguste khi lão cung khai. Hoặc ông lão không có quan hệ gì với hung thủ, hoặc là một nghệ sĩ tuyệt vời. Đột nhiên khi ông lão vừa tiến ra đến cửa tôi nảy ra ý nghĩ.
- Xin lỗi ngài Hautet - tôi thốt lên - cho phép tôi hỏi một câu được không?
- Tất nhiên thôi.
Tôi quay về phía Auguste:
- Ông cất những chiếc ủng làm vườn của ông ở đâu?
- Đôi khi trong hộp giấy - ông già nhấm nhẳn - Nhưng thường là tôi đi luôn. Còn biết để đâu nữa kia chứ?
- Thế ban đêm lão để ở đâu?
- Dưới gầm giường của lão.
- Thế ai lau chùi chúng?
- Chẳng ai cả. Mà cần gì phải lau chùi kia chứ? Tôi đâu có phải là một chàng công tử bột đi dạo trên đường ven biển. Chủ nhật tôi đi giày ngày hội, còn lúc khác thì… - lão nhún vai.
Thất vọng, chán nản, tôi lắc đầu.
- Ái chà - dự thẩm viên nói - Chúng ta chẳng tiến lên được mấy bước. Tất nhiên là chúng ta bị cản trở vì chưa có điện trả lời từ Santiago. Có ai trông thấy Giarud không? Ai lại thiếu lịch sự như thế. Tôi rất muốn tìm ông ta và…
- Ông không phải cho người đi đâu xa cả, ngài dự thẩm ạ.
Giọng nói điềm tĩnh buộc mọi người phải giật mình. Giraud đứng ngoài vườn và nhìn chúng tôi qua cửa sổ để ngỏ.
Giraud chậm rãi bước qua bậc cửa sổ và đứng cạnh bàn.
- Tôi có mặt, ngài dự thẩm, sẵn sàng theo lệnh ngài. Xin ngài tha lỗi về việc có mặt chậm trễ của tôi.
- Không sao, không sao - dự thẩm viên rõ ràng là ngượng ngùng.
- Lẽ tất nhiên tôi vẻn vẹn chỉ là một thám tử, tôi không thông thạo việc hỏi cung. Nhưng nếu như tôi hỏi cung, tôi cố gắng không làm việc đó khi mở cửa sổ. Bất cứ người qua đường nào cũng dễ dàng nghe thấy mọi chuyện diễn ra ở đây. Đó là nhân tiện nói luôn.
Hautet đỏ mặt vì tức giận. Rõ ràng là sự yêu mến lẫn nhau không thể có được giữa dự thẩm viên và thám tử. Họ bắt đầu cãi nhau ngay từ đầu. Có thể điều đó đã được quyết định từ trước, bởi vì Giraud coi mọi dự thẩm viên đều ngốc cả, còn đối với Hautet, một con người coi trọng địa vị công tác của mình thì kiểu cách ngạo mạn của vị thám tử Paris không thể không coi là một sự xúc phạm.
- Thôi được, ngài Giraud - dự thẩm viên nói tương đối gay gắt - Rõ ràng là ngài không phí thì giờ vô ích và đã đem lại cho chúng tôi danh sách những kẻ có ác ý, và bây giờ có thể chỉ chính xác nơi chúng đang ở hiện nay.
Không chú ý đến sự châm biếm, Giraud trả lời:
- Ít ra thì tôi cũng hiểu chúng từ đâu đến.
- Ngài nói sao?
Giraud rút trong túi ra hai vật nhỏ và đặt chúng lên bàn. Chúng tôi xúm đông xung quanh. Đó là các vật rất bình thường: mẩu thuốc lá hút dở và que diêm chưa cháy. Nhà thám tử đột ngột quay lại phía Poirot:
- Ngài trông thấy gì ở đây? - Ông ta hỏi Poirot.
Trong giọng nói của ông ta có cái gì đó hầu như thô lỗ. Tôi nổi khùng, nhưng Poirot vẫn bình thản. Anh nhún vai.
- Mẩu thuốc lá và que diêm.
- Thế cái đó cho ngài thấy điều gì?
Poirot khoát tay:
- Nó chả cho tôi thấy điều gì cả.
- A! - Giraud nói giọng thỏa mãn - Ngài chưa nghiên cứu kỹ các vật này. Que diêm không bình thường, ít ra là ở nước này. May là nó chưa cháy. Tôi sẽ không nhận ra nó trong trường hợp nó cháy hết. Rõ ràng là một tên trong bọn kẻ cướp vứt mẩu thuốc đi, và hút điếu thứ hai, trong lúc đó đánh rơi một que diêm từ trong bao ra…
- Thế que diêm kia đâu? - Poirot hỏi.
- Que diêm nào?
- Que diêm mà hắn châm thuốc lá. Ngài cũng tìm thấy chứ?
- Không.
- Có lẽ ngài chưa tìm thật cẩn thật.
- Tôi tìm chưa thật cẩn thận ấy à? - lập tức có thể thấy viên thám tử mất bình tĩnh vì giận dữ, nhưng ông ta đã cố kìm được chính mình - Tôi thấy là ngài thích đùa, ngài Poirot ạ. Nhưng dù có hay không có que diêm thì một mẩu thuốc lá cũng đủ rồi. Loại thuốc lá này là của Nam Mỹ có vỏ bọc bằng giấy cam thảo.
Poirot cúi đầu.
Viên cảnh sát trưởng lên tiếng:
- Mẩu thuốc lá và que diêm có thể cũng của ông Renauld. Các ngài hãy nhớ là ông ta từ Nam Mỹ trở về mới 2 năm trước đây.
- Không! - người phản bác ông ta nói một cách tin tưởng - Tôi đã xem xét kỹ mọi đồ vật của ông Renauld. Thuốc lá mà ông ta hút và diêm ông ta dùng hoàn toàn khác.
- Ngài không cảm thấy lạ lùng - Poirot nói - là kẻ lạ mặt này xuất hiện không có vũ khí, găng tay và xẻng, và đã tìm đúng được tất cả những vật này ư?
Giraud mỉm cười độ lượng.
- Tất nhiên đó là một điều lạ lùng. Và không thể giải thích được ngoài giả thuyết của tôi về sự tòng phạm của một người nào đó trong nhà này.
- Ái chà - Hautet kêu tên - Tòng phạm. Tòng phạm trong nhà.
- Hoặc ở ngoài nhà - Giraud nói với nụ cười kỳ lạ.
- Nhưng quả có ai đó phải mở cửa cho chúng vào chứ? Chúng tôi không thể tin rằng chúng thấy cửa mở nhờ một sự may mắn khó tin.
- Tôi đồng ý, thưa ngài dự thẩm. Có người mở cửa cho chúng, nhưng có thể dễ dàng mở cửa từ phía ngoài hoặc phía trong nếu như ai đó có chìa khóa.