úc này, khi trông thấy ông Cửu như một con thỏ già bị nỗi sợ làm cho mất mật co ro cúm rúm đứng bên cạnh, tôi bỗng thấy trái tim tôi trở nên mềm yếu. Trong những tháng năm sau này, tôi nhận ra rằng, trước mặt những người yếu đuối thì ông Cửu là một con sói hung tàn; trước mặt một kẻ mạnh mẽ thì ông Cửu lại là một con chó nhà nhu nhược - Loài động vật mà có tính cách giữa sói và chó nhà rõ ràng là loài động vật đáng ghét nhất trên thế gian này - Nhưng tôi vẫn hoàn toàn tha thứ cho sự nhu nhược sản sinh trong chớp mắt của tôi trong mấy mươi năm trước. Thế giới này rộng lớn lắm, nên để cho các loài động vật đều có cơ hội tồn tại, huống hồ suy cho cùng ông Cửu cũng là một con sói, so với một con chó nhà thuần túy thì ông phức tạp hơn nhiều, do vậy mà ông tồn tại là một điều hợp lý.
Chúng tôi trông thấy, gương mặt của người thợ hàn đầy máu, mặt trời đã ngã về tây lại thoa thêm trên mặt ông ta một lớp màu rực rỡ khiến cho cái chết của ông ta càng thêm bi tráng.
Ông ta đưa hai khẩu súng lên, hai họng súng chĩa thắng vào hai bên thái dương. Yên lặng bao trùm trong chốc lát rồi hai tiếng nổ đanh và gọn làm vỡ òa không gian. Ông ta vẫn đứng trong vòng hai giây, rồi như một bức tường, nặng nề đổ ụp xuống mặt đê.

Nói một cách không sợ phạm húy, lịch sử gia tộc ăn cỏ của chúng tôi được bao phủ bởi một bầu không khí điên điên cuồng cuồng; tuyệt đại đa số thành viên của gia tộc này đều có một chút khí chất điên điên cuồng cuồng của những kỵ sĩ. Ghi lại một cách chân thực lịch sử của gia tộc ăn cỏ khiến mọi người chẳng vui vẻ gì; miêu tả những hành vi điên cuồng của tổ tiên khó mà gây được cảm tình với mọi người. Nhưng còn có cách nào khác không? "Dùng mực đen viết những điều dối trá, che đậy không hết sự thật có màu đỏ của máu". Lật từng trang lịch sử đã bị phong bế qua bao nhiêu năm trong những lớp bụi của cuộc đời cũng là do cái khí chất quái dị điên cuồng tiếp thu từ tổ tiên truyền lại cho tôi. Đã là người thì thường là không làm chủ được chính mình cũng có nghĩa là anh đã tự đầu hàng chính mình, như vậy tôi còn có cách nào hơn?
° ° °
Châu chấu đã chuyển sang phía bên bờ bắc dòng sông, mùi hương khói trước miếu Ba Lạp vẫn chưa hoàn toàn mất hẳn thì một đám mây đen đã lừ đừ từ ngoài phía biển trôi vào và nổi dập dềnh trong không gian trên đầu gia tộc ăn cỏ. Những mảnh đất và con người ở đây bị cái nắng nóng hành hạ đến độ tiều tụy thảm thương bấy lâu nay đồng loạt ngẩng đầu vọng về đám mây, tiếng quỷ khóc sói gào âm âm trong đầm lầy, những loài thực vật khô quắt được những làn gió mang theo hơi nước từ biển thổi vào kích động, lao xao va đập vào nhau như báo hiệu cho nhau một điều gì đó.
Thi thể của bà Tứ, của người thợ hàn và cả con lừa được người làng khiêng sâu vào trong đầm lầy, vứt dưới bóng râm rủa những lùm cây dại um tùm như những khoảnh rừng. Những đôi chân dính bê bết những bùn đỏ dẻo quẹo, mùi bùn hôi thối nồng nặc. Đứng bên bờ đầm có thể trông thấy từng đàn quạ đen, những con chim ưng màu xám tro, những con tiên hạc trắng tinh khiết . . . đang chao cánh loạn xạ bên nhau chờ đợi được một bữa ăn thịt người thịt lừa thịnh soạn. Đương nhiên ông Tứ và ông Cửu cũng đứng lẫn lộn trong đám người này. Họ dùng những cặp mắt của loại gà đá nhìn nhau, hận là không được băm nhỏ đối phương ra làm trăm mảnh.
Chờ cho đến khi những con tiên hạc cao quý, những con chim ưng hùng dũng, những con quạ đen xấu xí. . . mổ và cào xé gương mặt của những thi thể không còn ra hình thù gì nữa, mọi người mới lũ lượt kẻo nhau quay về. Những đám mây đen đã hợp lại với nhau che lấp mặt trời và cả bầu trời, những luồng gió âm u thổi phần phật lên những tà áo rách bươm và những mái tóc như cỏ khô của mọi người, bụi bặm bốc lên bám đầy trên những gương mặt khắc khổ và ưu tư. Một ánh chớp nhoáng nhoáng đỏ quạch lóe lên giữa các tầng mây trông chẳng khác nào một con rắn lửa khổng lồ quẫy đạp trên lưng chừng trời soi rọi bầu trời đen kịt, vẽ nên những hình thù kỳ dị khiến mọi người kinh tâm động phách. Tất cả như lặng đi và không ai bảo ai, đôi chân họ dừng lại, những gương mặt nhàu nát lấp lóa trong ánh chớp, những đôi mắt xám đục ngây dại trong ánh chớp. Khi tiếng sấm ầm ầm vang lên, mọi người ù té chạy, những đôi môi mấp máy những âm thanh vô nghĩa. Những âm thanh ấy hợp tấu lại với nhau tạo thành một âm thanh mới đối thoại trực tiếp với thượng đế.
- Bị thương thế nào được! Dù sao thì cũng là anh em ruột ông Tứ đứng trên cầu đá giậm chân, toàn thân run rẩy, mặt mũi chân tay dính đầy bột mì (giống như một con chuột vừa giãy giụa thoát ra khỏi thúng bột mì, chiếc cầu đá rung rung), bắn một viên đạn xuống mặt nước (nước sông bắn lên tung tóe), trừng mắt chửi: Thằng Cửu kia, tao đ. mẹ nhà mày! Toàn thân ông Cửu cũng dính đầy bột mì, trên chiếc áo trắng máu dính dâm dấp, nhảy nhót điên cuồng, cũng bắn một viên xuống sông, chửi: Con c. Tứ kia! Ta ỉa vào mặt tổ tông nhà ngươi! Cứ thế, hai anh em đuổi qua đuổi lại chửi một câu, bắn một viên và "đuổi nhau"