về đến tận giữa làng.
Hình như cả hai đang đùa giỡn nhau.
Nhưng không phải đùa giỡn. Vừa bước vào sân là cả hai đã đâm sầm vào nhau, tay đấm chân đá mồm cắn, súng gõ vào nhau cồm cộp. Cổ ông Cửu bị ông Tứ cắn sứt một miếng thịt, đầu ông Tứ bị nòng súng của ông Cửu gõ một cú thật mạnh tạo thành một lỗ sâu hun hút, máu chảy đầm dề.
- Không có ai can ngăn khuyên giải họ à?
- Ai dám can ngăn? Họ đều có súng trong tay mà. Sau đó thì ông Tứ ngã sóng soài ra đất trông như một con chó chết, ông Cửu cũng không còn đủ sức để đấm đá nữa, thực ra thì ông Cửu đang sợ hãi, hình như ông ấy nghĩ là ông Tứ đã chết.
- Vết thương của ông Tứ không được băng bó lại à?
- Bà Ngũ của cháu vốc một nắm vôi nhét vào vết thương
- Sau đó thì sao?
Ba ngày sau, châu chấu từ bờ bắc đã quay lại.

Sau khi châu chấu quay trở lại, ông Cửu trở thành người lãnh đạo cao nhất của gia tộc ăn cỏ tranh vì ông Tứ đã bị ông đánh trọng thương. Ông Cửu triệt để phủ định chính sách "bình định" châu chấu của ông Tứ, lãnh đạo người trong gia tộc góp vốn xây dựng miếu Lưu tướng quân, động viên mọi người tham gia diệt châu chấu, chủ trương thần linh cùng với con người phối hợp trong chiến dịch này.
Người ta nói với nhau rằng đàn châu chấu di chuyển sang bờ bắc sông là vì cảm động trước lòng thành của gia tộc ăn cỏ tranh, nhưng thực ra là ở bờ nam sông đã trơ trụi nên chúng chẳng có cách nào khác là phải di chuyển sang bờ bắcđể kiếm ăn; hoặc là chúng đã dự cảm được trận mưa đá kinh hoàng sẽ trút xuống, cái rét sẽ phủ lên bờ nam. Di chuyển sang bờ bắc một là kiếm ăn, hai là trốn trận mưa đá, ba là để mua lòng người.
Ngày châu chấu trở lại, mặt trời tối đen, có đến mười con chim vô danh màu trắng từ đầm lầy bay ra và quần đảo trên bầu trời trong làng, đồng thanh kêu lên năm mươi tiếng kêu rất thê lương rồi bay thắng về hướng đông.
Trên đầu quấn một vòng băng trắng xóa, ông Tứ chống gậy đứng trước hiệu thuốc của mình, ngước mặt nhìn bầy chim trắng kỳ dị ấy, đôi mắt lóe lên những tia sáng thần bí. Không ai đoán được trong lòng ông Tứ đang nghĩ gì. Ông Cửu cưỡi một con ngựa gầy tong teo đi từ ngoài đồng về. Trên thắt lưng ông vẫn lủng lắng hai khẩu súng ngắn, tay cầm một chiếc roi da, trên mặt phủ một lớp bột trắng, đứng lặng trợn tròn đôi mắt nhìn bầy chim như đang suy nghĩ gì mông lung lắm.
Đàn chim đã bay đi rất xa, ông Cửu như sực tỉnh, lấy một khẩu súng ra khỏi thắt lưng cầm trên tay, tay kia vung chiếc roi da đánh vào mông con ngựa gầy đuổi theo đàn chim. Con ngựa chậm chạp chạy xiêu xiêu vẹo vẹo, bốn chân vận động một cách vụng về. Ngồi trên lưng ngựa, ông Cửu không ngừng vung roi thúc chân nhưng con ngựa không còn sức để mà phi nước đại nữa. Mũi nó phềnh, mõm nó há, từ trong cổ họng những tiếng thở ồ ồ ằng ặc phát ra.
Toàn gia tộc lại một lần nữa được động viên ra quân. Nào xẻng, nào cuốc, nào gậy, nào chổi. . . Nào đập, nào quét, nào đánh . . . Càng ra tay càng say càng nghiện, trong chém giết tìm thấy sự hoan lạc. Hết châu chấu bị đập chết đem rải lên đường dày đến cả thước, dịch thể trong xác châu chấu ướt đẫm, tanh hôi vô cùng khiến không ít người ôm ngực nôn thốc nôn tháo.
Trên con mương ở ngoài làng, nơi bà Cửu bị ngập dưới bùn sau này như tôi đã kể ở trước, khi cứu được bà Cửu lên thì bùn trên người bà hôi thối không chịu được, tôi cho rằng bùn ấy chính là do xác châu chấu tích đọng năm mươi năm qua mà nên.
Năm mươi năm trước, toàn bộ gia tộc chúng tôi triển khai công cuộc tiêu diệt châu chấu bắt đầu từ trong thôn ra đến ngoài thôn, ngày ấy con mương sâu hơn bây giờ nhiều lần. Mọi người đã đem thi thể châu chấu cả đang sống lẫn chết đổ xuống đấy, lấp đầy cả một con mương. Đạp lên xác châu chấu, mọi người tiến dần ra đến đồng ruộng mênh mông.
Một con chết, lại sinh thêm một con; một thúng bị đập chết lại có một thúng khác bay đến. . ., hết lớp này đến lớp khác hết bầy này đến bầy khác kế tiếp nhau xông đến, vô cùng vô tận. Trên thân thể mọi người chỉ thấy chất dịch xanh xanh và thi thể nát nhừ của châu chấu. Họ mệt nhoài, họ bổ nhào trên lớp châu chấu dày cộp. Trên đầu họ vẫn có muôn ngàn châu chấu đang vần vũ và sẵn sàng đáp xuống.
Ngày thứ ba, ông Tứ đốt một đống lửa thật lớn trên đường cột khói xông thẳng lên trời, gặp nhau với bầy châu chấu đang vần vũ ở trên. Lửa cháy phần phật, châu chấu đua nhau rụng xuống. Không cần phải động viên khích lệ nữa, mọi người đi kiếm tất cả những gì có thể cháy được đem ra đốt tất. Trên con đường dài, hàng chục đống lứa được đốt lên. Châu chấu lại rơi, mùi châu chấu bị đốt cháy khét lẹt. Xác châu chấu có chất đầy, rất dễ cháy, do vậy mà những đống lửa không những không tắt mà ngày càng bốc cao hơn.
Gần tối, có ai đó đốt lên một đống lửa cực lớn giữa đồng chiếu sáng cả nửa bầu trời xám xịt ở trên và đỏ bầm ở dưới đất. Toàn bộ thành viên của gia tộc ăn cỏ già trẻ lớn bé đều tụ tập ở đầu thôn, nghiêm trang nhìn ngọn lửa lúc thì sáng lúc thì tối. Nỗi sợ hãi đối với lửa di truyền