Chuyện xảy ra vào mùa hè năm 1999, khi đó mình mới là một cậu nhóc chăn bò 13 tuổi. Mùa hè Tây Nguyên là những ngày nắng cháy xen giữa những trận mưa rừng ngút ngàn. Cơ duyên câu chuyện liên quan đến bác mình, nên mình giới thiệu hơi lan man xíu.

Số là ông bác mình quê ở Vĩnh Phúc có hai vợ, nhưng do ưu tiên phòng nhì hơn nên ông chuyển tuốt lên Lào Cai sống với bà hai, mặc vợ đầu nheo nhóc với đàn con, năm thì mười họa ông bác mới ghé. Bác vợ đầu tên Việt. Sau bao năm cơ cực kiếm sống ở quê mà ko đủ ăn, bác Việt đã quyết định chuyển vào quê mình (Lâm Đồng) làm ăn.

Vào đây, hồi đầu bác Việt làm trong xưởng tằm tơ của một gia đình người dân khá giả. Tính bác chịu thương chịu khó nên rất được lòng chủ xưởng. Sau này ông chủ xưởng trúng cử chức Chủ tịch xã thì bác Việt cũng có được một chân thủ thư, chuyên giao nhận thư báo cho xã. Sau gần chục năm cọc cạch xe đạp rong ruổi khắp cái xã miền núi rộng lớn này, đến dịp Tết năm 1999, bác cũng được cấp một mảnh đất. Bác Việt vui, bà con chòm xóm ai cũng mừng cho bác.

Cái mảnh đất bác Việt được cấp ấy khá rộng rãi, nằm chơ vơ trên một ngọn đồi um tùm cỏ tranh và cây dại, sát ranh giới giữa xã mình và xã bạn. Xung quanh đấy ngoài những lùm cỏ tranh thì cũng chỉ toàn là rẫy cà phê nên hầu như không có nhà dân ở. Theo đường lớn rẽ vào con dốc đất đỏ, băng qua cái nghĩa địa chừng hai cây số là đến khu đất nhà bác. Cuối con dốc này có mỏ khai thác đá, hằng ngày cũng có vài chuyến xe tải ra vào khiến cho con đường càng thêm mù mịt bụi vào mùa khô và lầy lội bãi sình vào mùa mưa.

Sau khi nhận đất, với số dành dụm được trong hàng chục năm cộng với số phụ giúp của anh em bà con, bác Việt quyết định xây nhà. Đến giữa Hè năm ấy thì căn nhà mới hoàn thành. Một ngày giữa tháng 7, bác Việt tổ chức tiệc Tân gia. Bà con ùn ùn kéo đến mừng cho bác.

Tiệc bắt đầu từ lúc trưa, đến cuối chiều thì tàn. Nếu ko vì cơn mưa dai dẳng, mọi người ko ngại đường trơn, ko phải về sớm thì có lẽ tiệc còn kéo dài nữa. Đám các ông già, sức có hạn nên sau khi nhậu, ai về nhà nấy ngủ. Đám thanh niên trai trẻ (trong đó có hai anh con bác Việt) thì tiếc rẻ, thấy ở nhà nhậu chưa tới mà đã tàn cuộc nên kéo nhau ra ngoài trung tâm xã để tiếp tục bia bọt và karaoke. Đám trẻ con như mình thì chỉ hung hăng được lúc đầu, khi no xôi chán chè là cũng tản đi cả. Rốt cục thì cũng chỉ còn lại các bà, các mẹ, các cô ở lại dọn dẹp.

Do đã nắm thóp được tình hình là mẹ đang ở lại phụ bác dọn dẹp còn bố thì chắc chắn đã say mèn nên sau khi ăn tiệc xong, mình ko về nhà ngay mà ghé qua đám bạn chăn bò chơi. Mùa hè ở quê, đám bạn gặp nhau cả ngày rồi nên tối đến hầu như mình bị cấm cổng, nhất là những đêm trời mưa gió. Vậy nên có dịp đào thoát như vầy thì mình ko thể bỏ lỡ. Với nữa là sau khi rời tiệc Tân gia, mình cũng “đua” được mấy miếng thịt gà, một ít xôi và vài xiên thịt nướng nên mang chia cho đám bạn. Hồi đó quê mình nghèo, trẻ con chẳng mấy khi biết đến thịt, Cả đám ăn ngấu nghiến, ko quên đưa những ánh mắt thán phục về mình. Được thể mình tranh thủ giảng giải cho tụi nó thêm về mấy món cao lương mỹ vị mà chúng nó chưa bao giờ dc thấy trong bữa tiệc Tân gia hôm nay và hứa hẹn có dịp sẽ ra tay cứu vớt cho tụi nó vài lần nữa.

Chừng khoảng 9-10 khuya mình về nhà. Con chó chỉ sủa vài tiếng cho đến khi nhận ra tiếng huýt gió quen thuộc của chủ. Biết giờ này bố mẹ đã ở nhà nên mình cố gắng rón rén nhẹ nhàng. Vô phòng khách uống miếng nước thì nghe tiếng bố nói vọng ra, hỏi mày đi đâu giờ mới về, mấy giờ rồi sao mẹ mày chưa về. Mình giật mình, ai dè bố đã tỉnh và mẹ chưa về nhà. Nhìn đồng hồ đã chỉ lên gần con số 10. Mình trả lời bố và kêu chắc mẹ phụ bác Việt dọn dẹp nên về trễ. Bố dậy, người vẫn nồng nặc mùi rượu, trừng mắt nhìn mình rồi kêu đi đón mẹ. Khổ nỗi bố còn xỉn quá, mở được cái then cửa đã loạng choạng, hậu quả của buổi chiều gáy rượu với mấy ông trên xã.

Phần vì thấy bố còn mệt, phần vì muốn chuộc tội đi chơi về trễ nên mình đề nghị với bố để mình đi đón mẹ. Hè đó mình cũng mới tập đi xe máy. Mình như con cóc trên chiếc xe Cub 82, nhưng được cái là cả năm trước đó thỉnh thoảng mấy anh lớn cũng hay xúi bậy cho chạy xe nên dù mới tập một tháng mình đã chạy xe khá vững. Phần vì vậy và phần vì từ nhà mình qua nhà bác cũng ko xa, chỉ chừng 4-5 cây số nên bố để mình đi.

Mới tập xe, đường cấp phối đá lởm khởm, lại thêm cái mưa nữa nên mình chỉ lò dò đi từng đoạn một, chủ yếu là cài số 1 để đổ dốc cho khỏi trơn. Mất gần 30 phút mình cũng đến được con dốc đất đỏ rẽ vào nhà bác Việt. Cơn mưa dai dẳng từ mấy ngày nay cộng với mấy ông xe tải chở đá đã làm con đường trở nên nhão nhoẹt. Trời đen tối mịt, dân có nghề chưa chắc đã lết nổi quãng đường 2 cây số từ đây vào nhà bác Việt. Đắn đo một lúc, mình quyết định bỏ xe máy lại ở cái nhà xác nghĩa địa rồi cuốc bộ vào nhà bác Việt. Để yên tâm ko đứa nào lấy cắp, mình đưa hẳn xe vào trước cái hiên nhà xác, khóa cổ xe cẩn thận và bắt đầu lội bộ vào nhà bác Việt.

Con đường gần hai cây số băng qua nghĩa địa nhão nhoẹt