bố của tôi ấy. Tốt bụng, dịu dàng. Ông cụ không thể nào lại là một con quái vật như vậy. Không thể nào, thưa ngài!-Cụ tin rằng chưa cần phải nằm nghỉ ạ?-Chưa đâu. Ít nhất cũng là trong khi ngài kể cho hết..-Vậy xin cụ tựa vào lưng ghế này. Còn cháu sẽ nói .Enleri cầm cánh tay già yếu nhăn nheo của bà cụ, và bắt đầu nói duới tiếng tích tắc của chiếc đồng hồ cũ đứng ở góc nhà. Quả lắc của nó như một ngón tay cơ khí, đang cố gạt đi từng giây trên bộ mặt thời gian.Bàn tay bé nhỏ trong tay Enleri luôn luôn xiết lại, sau đó nó ngừng động đậy và nằm im trong tay viên thám tử như chiếc lá thu vàng úa.Một lát sau chiếc rèm buông ở cửa phòng khách vén lên, rồi một người phụ nữ luống tuổi, mặc chiếc áo trắng dùng trong nhà buớc vào.-Bà cụ ngủ rồi- Enleri thì thầm.Thám tử Enleri thận trọng đặt bàn tay bà cụ xuống rồi nhón chân ra khỏi căn phòng.Người đàn bà tiễn anh ra cửa.-Tôi là Susan Base. Tôi chăm nom cho bà cụ. Bà lão thường hay ngủ thiếp đi như vậy.Enleri gật đầu chào rồi rời khu biệt thự. Người thám tử trẻ tuổi ngồi vào ô tô quay về Mahattan, cảm thấy mình cũng quá mệt mỏi và già cỗi...ĐOẠN KẾT THÚC CỦA BÁC SĨ WATSON..,12 THÁNG GIÊNG NĂM 1908Tôi cáu với Holmes. Thú nhận rằng do bạn tôi đã rời nuớc Anh khá lâu, tôi bạo gan chống lại ý muốn của anh ta, diễn đạt lại vụ Jack mổ bụng ở dạng một cuốn tiểu thuyết của mình. Đã trôi qua hai chục năm rồi. Tước Công đã mười đời của dòng họ Sairx được truyền cho chi thứ bảy. Cần phải nói thêm rằng, người nối dõi này chỉ sống ở Anh một thời gian ít ỏi, nên anh ta không mấy quan tâm đến cả danh hiệu lẫn dòng dõi tiếng tăm của mình.Tuy nhiên tôi đi đến quyết định rằng, sẽ tới một ngày cả thế giới biết đuợc sự thật về Kẻ mổ bụng, kẻ đã giữ một vai trò lớn lao như thế trong thế giới tội phạm- nếu có thể diễn đạt như vậy- cũng như nỗ lực của Holmes trong việc đặt dấu chấm hết cho tên quý tộc khát máu khu Waitrepon.Trong lần Holmes từ nước ngoài quay về, tôi nói với anh ta về chuyện đó, dẫn ra những kết luận hùng hồn nhất mà tôi có thể tìm ra, nhưng Holmes không muốn nghe tôi nói chút nào.-Không, không, Watson, hãy để cho các bộ xương mục nát. Nhân loại không giàu thêm chút nào khi anh công bố chuyện này.-Nhưng Holmes! Bao nhiêu là công sức...-Tiếc đấy, Watson. Nhưng đây là lời nói cuối cùng của tớ.-Vậy thì - tôi nói trong cơn cáu tiết phải cố lắm mới kìm giữ đuợc- cho phép tôi trao lại anh bản thảo này. Có thể anh cứ dùng nó vào việc quấn thuốc lá của anh. Giấy tốt đấy!-Tớ hả dạ lắm, Watson. Và rất cảm động- hắn nói với giọng khoái trá làm tôi rất điên tiết- Với tính chất đáp lại thịnh tình của cậu, xin phép cho tớ chuyển đến một số chi tiết tỉ mỉ, của một công chuyện không lớn lắm mà tớ vừa tiến hành thành công. Cậu có thể miêu tả nó với phong thái lâm li rùng rợn và chuyển thật nhanh cho Nhà Xuất bản của cậu. Câu chuyện liên quan đến một tay thủy thủ người Mỹ, hắn hầu như đã xỏ mũi đuợc một Nghiệp đoàn Tài chính châu Âu với câu chuyện huyền thoại về con chim Ruho. Có thể "Công việc của thủy thủ Xinbat-người Peru" sẽ bồi thường lại cho cậu những cáu kỉnh và thất vọng về cuốn sách cậu chuyển giao cho tớ.ENLERI GIẢI THÍCHEnliri quay về đúng lúc Thanh tra Kuin vừa đọc xong bản ghi chép của bác sĩ Watson về Kẻ mổ bụng, và nhìn vào nó với vẻ không vừa ý rõ ràng. Ông bố chuyển cái nhìn sang con trai.-Cũng tốt là nó chưa được xuất bản. Holmes tỏ ra là đúng.-Con cũng nghĩ như thế- Enleri đi lại chỗ quầy nuớc- Quỉ bắt tay Grant đi! Uống không còn giọt nào..-Tình hình thế nào?-Tốt hơn là con mong đợi.-Có nghĩa là anh đã nói dối như một chính nhân quân tử cần phải làm. Cừ đấy!-Con không nói dối. Chỉ nói sự thật thôi.-Vậy thì anh đã xử sự theo kiểu con lợn- Thanh tra Kuin không vừa ý- Deborah Sairx yêu quí bố mình và tin vào bố. Bà ấy cũng tin ở anh. Anh sao thế, không thể đổi trắng thay đen đôi chút để làm bà lão yên lòng đuợc à?-Con thấy mình không cần phải "đổi trăng thay đen" gì cả.-Tại sao lại thế?- Bà lão đã già như vậy rồi...-Vì rằng bố của Deborah, Công tuớc Risa không phải là Kẻ mổ bụng- Enleri nói khi ngồi xuống chiếc ghế xoay của mình- Bà cụ luôn luôn có quyền đựơc nghĩ như vậy. Bà cụ biết như thế và con cũng biết như thế bố ạ..Mà Sherlock Holmes đã biết điều này trước chúng ta.Có một khoảng im lặng khá dài. Trong khoảng thời gian đó ông bố cố gắng để hiểu các lời nói của con trai nhưng không sao hiểu nổi.-Nhưng vì trong này đã ghi rõ chữ đen trên giấy trắng, Enleri! Vị thanh tra bối rối.-Vâng, đã đuợc ghi..-Risa Sairx, ngài Công tuớc này đã bị bắt với con dao trong tay. Watson dã ghi những gì chính mắt ông ta trông thấy cơ mà?Enleri đứng lên, tới cạnh ông bố, cầm tay ông đưa về chỗ ghế của mình.-Watson chỉ nhìn thấy những gì Holmes muốn ông ta nhìn thấy, không hơn. Mỗi một lời nói của Holmes được ông bạn coi là linh ngôn, nhưng ở đây quan trọng không phải là những lời Sherlock Holmes nói, mà là những gì ông ta im lặng.-Im lặng?-Chính vậy đấy, bố. Holmes không một lần nào nói rằng Kẻ mổ bụng là Công tuớc Risa.Enleri lật cuốn sổ ghi chép cũ.-Chẳng lẽ bố không để ý đến sự không nhấ